آیا تابحال به این موضوع فکر کرده اید که چگونه برچسب‌گذاری محصولات، به افزایش فروش، اعتبار برند و رعایت استانداردهای بهداشتی کمک می‌کند؟ در دنیای رقابتی امروز، تنها کیفیت محصول کافی نیست. مصرف‌کننده‌ها انتظار دارند اطلاعات دقیقی درباره آنچه می‌خرند داشته باشند؛ از ترکیبات تا تاریخ انقضا و منشأ تولید. اینجاست که برچسب‌گذاری یا لیبل بندی نقش حیاتی پیدا می‌کند. اما لیبل بندی یعنی چی؟
لیبل چیست؟ لیبل بندی یعنی چی؟
لیبل بندی یا برچسب زدن، فرایندی است که طی آن اطلاعات مربوط به یک محصول یا کالا بر روی یک برچسب یا لیبل چاپ شده و به آن الصاق می‌شود. لیبل‌ها انواع مختلفی دارند و بسته به نوع محصول و کاربرد، در صنایع گوناگون استفاده می‌شوند. برای نمونه، لیبل تیغه کرکره روی تیغه‌های درب کرکره‌ای نصب می‌شود و اطلاعات برند یا مشخصات فنی را نمایش می‌دهد. یا لیبل پروفیل UPVC روی پروفیل‌های در و پنجره قرار می‌گیرد و شامل اطلاعاتی مانند نام شرکت، نوع پروفیل و استانداردهای تولید است. بنابراین لیبل‌بندی یعنی الصاق برچسب یا نشان روی محصولات برای نمایش اطلاعاتی مانند مشخصات فنی، برند، تاریخ تولید یا استانداردهای کیفیت.
دستگاه لیبل زن چیست؟
دستگاه لیبل زن ابزاری است برای چسباندن انواع لیبل روی محصولات، بطری‌ها، کارتن‌ها و ظروف و… دستگاه‌های لیبل زن در دو نوع کلی دستی و اتوماتیک تولید می‌شوند و انتخاب نوع مناسب آن بسته به تیراژ تولید، نوع محصول و دقت مورد نیاز متفاوت است. پس اگر می پرسید دستگاه لیبل بندی چیست؟ بطور خلاصه باید گفت دستگاهی ست که روند لیبل زنی را از یک کار زمان‌بر به عملی دقیق، سریع و بهداشتی تبدیل می‌کند.
مزایای استفاده از دستگاه لیبل زن
مهمترین مزیت دستگاه لیبل زن ارائه راهکاری برای افزایش کیفیت بسته‌بندی و بهینه‌سازی روند تولید است:
- نصب با کیفیت و دقیق لیبل‌ها: دستگاه‌های لیبل زن باعث می‌شوند برچسب‌ها با دقت بالا روی محصولات چسبانده شوند، در حالی که استفاده دستی ممکن است به ناهماهنگی و کاهش کیفیت منجر شود. برای مثال در لیبل تیغه کرکره به دلیل عرض کم تیغه‌ها، امکان نصب اشتباه وجود دارد.
- کاهش ضایعات برچسب‌ها: به دلیل مکانیزه بودن، احتمال خرابی یا هدر رفتن لیبل‌ها بسیار کمتر است و برچسب‌ها به‌صورت کامل و درست روی محصول قرار می‌گیرند.
- صرفه‌جویی در مصرف چسب: این دستگاه‌ها طوری طراحی شده‌اند که با حداقل میزان چسب بتوانند برچسب را به درستی بچسبانند، که به کاهش هزینه‌ها کمک می‌کند.
- تشخیص خودکار لیبل‌های معیوب: در مدل‌های پیشرفته، دستگاه می‌تواند لیبل‌های خراب یا نصب اشتباه را تشخیص داده و از ادامه فرآیند برای آن محصول جلوگیری کند.
- اتصال مستقیم به کامپیوتر و پرینتر لیبل: برخی مدل‌ها می‌توانند به صورت آنلاین طرح‌ها را دریافت کرده و بلافاصله لیبل چاپ و نصب کنند، که سرعت و دقت را بالا می‌برد.
معرفی انواع دستگاه لیبل زن
در ادامه مطلب نگاهی دقیق تر به انواع دستگاه لیبل زن و نحوه کار با آن می پردازیم تا شما به پاسخ کامل تری برای پرسش لیبل بندی چیست برسید.
۱.لیبل زن دستی
ساده‌ترین نوع دستگاه، طراحی سبک و قابل‌حمل، بدون نیاز به برق، مناسب برای بسته‌بندی‌های کم‌تیراژ و محیط‌های محدود. در دو مدل حرارتی و پشت چسب‌دار ساده موجود است.
- نحوه کار:
در این دستگاه، اپراتور باید رول لیبل را روی دستگاه نصب کرده، مسیر عبور لیبل را تنظیم کند و سپس با فشردن اهرم یا چرخاندن غلتک، لیبل را روی سطح ظرف یا جعبه بچسباند. کنترل مکان لیبل‌گذاری، زاویه و فشار به‌صورت دستی انجام می‌شود. این مدل برای مشاغل خانگی، بسته‌بندی‌های کوچک و کسب‌وکارهای نوپا ایده‌آل است.
۲. لیبل زن اتوماتیک
برای خطوط تولید انبوه و صنعتی، دارای نوار نقاله، سنسور تشخیص ظرف و مکان‌یاب لیبل مناسب است. قابلیت اتصال به PLC و تنظیم خودکار ابعاد، سرعت و موقعیت لیبل را نیز دارد.
- نحوه کار:
دستگاه به‌طور خودکار ظرف را از طریق نوار نقاله به ایستگاه لیبل‌گذاری هدایت می‌کند. سنسورها حضور محصول را تشخیص می‌دهند و لیبل از رول جدا و به‌صورت دقیق روی بسته‌بندی چسبانده می‌شود. تمام فرآیند از رول‌گذاری، لیبل زدن، تنظیم فاصله و قطع لیبل به‌صورت اتوماتیک انجام می‌گیرد. دقت بالا، سرعت زیاد و کاهش خطا از مزایای اصلی این نوع دستگاه‌ها هستند.
۳. لیبل زن نیمه‌اتومات
این دستگاه ترکیبی از مکانیزم برقی و اپراتور انسانی است. دستگاه دارای سیستم محرک برقی برای حرکت لیبل و سنسور تشخیص لیبل است، اما قرارگیری محصول و کنترل نهایی توسط اپراتور انجام می‌شود.
- نحوه کار:
اپراتور ظرف را در موقعیت مناسب روی شاسی دستگاه قرار می‌دهد، سپس با فشردن دکمه یا فعال‌سازی پدال، لیبل به‌صورت خودکار روی محصول چسبانده می‌شود. این مدل برای کارخانه‌هایی با تولید متوسط مناسب است که می‌خواهند سرعت و دقت بیشتری نسبت به مدل دستی داشته باشند.
۴. مدل‌های تخصصی لیبل زن
مدل هلی تخصصی برای کاربردهای خاص مانند بطری‌های گرد، ظروف تخت یا سطوح منحنی طراحی و تولید می شود. شامل مدل‌هایی مانند لیبل زن بطری گرد، تاپ لیبلینگ و لیبل زن تخت یا دو طرفه می شود.
- نحوه کار:
در این دستگاه‌ها، مکانیزم‌های حرکتی خاص با سنسورهای زاویه‌دار تعبیه شده‌اند تا لیبل در موقعیت خاصی روی سطح غیر تخت قرار گیرد. به‌عنوان مثال، در مدل بطری گرد، دستگاه هم‌زمان با چرخاندن بطری، لیبل را در امتداد محیط آن می‌چسباند. یا در مدل تاپ لیبلینگ، برچسب از بالا روی سطح محصول قرار می‌گیرد. این دستگاه‌ها اغلب در صنایع غذایی، نوشیدنی، آرایشی و دارویی برای بسته‌بندی حرفه‌ای استفاده می‌شوند.
طرز کار انواع دستگاه لیبل زن حرارتی و چسبی
برای انتخاب و کار با دستگاه‌های لیبل زن، شناخت دقیق نحوه عملکرد حرارتی و چسبی آن‌ها ضروری است. در ادامه تفاوت این دو نوع رایج دستگاه را مرور می‌کنیم:
دستگاه لیبل زن حرارتی
در دستگاه‌های لیبل زن حرارتی، گرما عامل فعال‌کننده چسب است. چسب پشت لیبل در اثر گرما ذوب شده و به سطح محصول می‌چسبد. این مدل برای برچسب‌هایی که در شرایط مرطوب یا صنعتی استفاده می‌شوند و نیاز به چسبندگی بالا دارند، مناسب‌تر است. برای سطوح خاصی مثل فلز یا شیشه که نیاز به برچسب با دوام دارند، گزینه مناسبی است.
دستگاه لیبل زن چسبی
این نوع دستگاه‌ها از لیبل‌هایی استفاده می‌کنند که چسب آن‌ها از قبل فعال است. عملکرد ساده‌تری دارد و فقط نیاز به فشار و تماس مکانیکی مناسب دارد. با این حال، تنظیم دقیق موقعیت لیبل، مسیر حرکت آن، و فاصله هد برچسب‌زن اهمیت زیادی دارد. دستگاه‌های چسبی برای کاربری‌های عمومی، بسته‌بندی فروشگاهی و تیراژهای پایین تا متوسط توصیه می‌شوند.
انتخاب دستگاه مناسب بر اساس نیاز
برای انتخاب دقیق دستگاه، باید عوامل متعددی را در نظر گرفت؛ در واقع، انتخاب دستگاه مناسب بخشی از پاسخ به این پرسش است که دقیقاً لیبل بندی چیست و چگونه می‌توان آن را بهینه اجرا کرد:
- نوع محصول: برای بطری یا قوطی از مدل‌های گردزن استفاده شود؛ برای جعبه تخت یا کیسه‌ای مدل‌های تاپ لیبلینگ یا تخت مناسب‌اند.
- تیراژ تولید: تولید پایین، دستگاه دستی یا نیمه‌اتومات؛ تولید انبوه، مدل‌های اتوماتیک با سنسور و نوار نقاله.
- نوع لیبل: بسته به اینکه لیبل پشت‌چسب‌دار، حرارتی یا فیلم OPP باشد، نوع هد و مکانیزم متفاوت خواهد بود.
- دقت و سرعت مورد نیاز: برای محصولات صادراتی یا حساس، مدل‌هایی با دقت بالا و قابلیت تنظیم موقعیت دقیق لیبل پیشنهاد می‌شود.
جمع‌بندی
دستگاه‌های لیبل زن به‌ویژه مدل دستی انتخابی اقتصادی، سبک و انعطاف‌پذیر برای راه‌اندازی کسب‌وکارهای کوچک و متوسط هستند. اگر بدانیم لیبل بندی یعنی چی و با رعایت اصول درست، طریقه کار با آن‌ها را یاد بگیریم، کیفیت بسته‌بندی محصول به‌مراتب حرفه‌ای‌تر خواهد شد.
